حجاب در اسلام قانون است و رعایت آن لازم و ضروری است .
لذا بر زنان مسلمان فرض است كه با رعایت حجاب به مخالفین حجاب ثابت كنند كه پیرو دین الهی و حضرت فاطمه (س) سیده زنان عالم هستند و با این كار خود سنت پیامبر (ص) و حضرت صدیقه ی فاطمه زهرا (س) را زنده نگاه میدارند .
اسلام حجاب را لازم و واجب نموده تا زمینه لازم برای رشد و كمال معنوی ما باشد و از طرفی آیا زنان بی حجاب دلایل منطقی بر برهنگی و بی حجابی خود دارند ؟ و اكر دلیلی متقن و محكم دارند ، فواید و مزیت های بی حجابی خود را بیان كنند .
امام صادق (ع) می فرمایند :
روز قیامت آن زن زیبایی را كه به خاطر زیبایی و قشنگی اش فریب خورده است ، برای مجازات می آورند . او می گوید : پروردگارا ! آنچه من كردم به خاطر این بود كه تو مرا زیبا آفریدی .
در پاسخ به این زن حضرت مریم (س) را می آورند و می گویند :تو زیبا تری یا ایشان ؟ ما او را هم زیبا آفریدیم ، اما او فریب نخورد .
مرد زیبا را هم كه فریب زیبایی اش را خورده است ، می آورند . او هم برای توجیه كار خود می گوید : خدایا ! مرا زیبا آفریدی و همین سبب چنین كاری شد .
در این هنگام حضرت یوسف (ع) را می آورند و می گویند : تو زیباتری یا یوسف ؟ ما او را نیز زیبا آفریدیم ، اما او فریب نخورد .
و نیز كسی را كه به خاطر بلا و مصیبت گول خورده است ، می آورند . او برای اینكه كار خود را توجیه كند ،می گوید: خدایا !بلاهای زیاد باعث شد كه گول بخورم .
در این هنگام حضرت ایوب (ع) را می آورند و می گویند : بلا و مصیبت تو سخت تر بود یا این / او هم بلاهای زیادی دید ، اما فریب شیطان را نخورد .
امام خمینی (ره) نیز در این رابطه می فرمایند :
خطری كه حس می كنیم ، این است كه زنان دو مرتبه به آن ابتذال ها كشانده شوند ،اما حجاب اسلامی چه معنی دارد ؟ حجاب اسلامی یعنی وقار ، حجاب ، شخصیت ، ساخته من فقیه و دیگران نیست ،این نص صریح قرآن است . آن قدری كه قرآن مجید بیان كرده نه ما می توانیم از آن حدود خارج شویم و نه زنانی كه به این كتاب بزرگ آسمانی معتقد هستند .
حجاب ، سرچشمه كمال زن
حجاب به عنوان یك سراپرده مجلل ، شخصیت و قداست زن را در بر می گیرد و روز به روز بر درخشندگی و شخصیت زن می افزاید .
زن در سایه حجاب می تواند به تكاپو و فعالیت بپردازد بدون آنكه گوهر شخصیتی خود را از دست بدهد . حجاب، زن را از افتادن به گودال نابودی نجات می دهد . زنی كه حجاب دارد ، همه چیز دارد : ایمان ،شخصیت ، عزت ، عظمت و آبرو و حیثیت اجتماعی .
زن در پرتو حجاب همانند یك غنچه زیباست كه علی رغم زیبایی كسی نمی تواند لطافت او را مورد تیر چشم زخم قرار دهد و تا زمانی كه این غنچه شكفته نشده است ، هیچ كس حق چیدن و چپاول آن را ندارد . اما وقتی شكفته شد ،خیلی زود مورد تعرض قرار می گیرد . دیری نمی پاید كه آن غنچه زیبا از شاخه جدا می شود و گلبرگ های لطیف آن در زیر پای كامجویان در سایه شعارهای فریبنده ،حجاب را از سر غنچه های لطیف می گیرند تا روز به روز گلستان اجتماع را ویران و ویران تر كنند .
زن چون عطری خوشبوست و حجاب او چون شیشه ای زیبا و محكم كه باعث می شود این عطر برای مدت ها پا بر جا بماند و از هر گونه دستبردی در امان باشد و با هر نگاه آلوده ای نپرد . آیا می شود دور یك باغ زیبا و پر گل را دیوار نكشید و بدون حفاظ گذاشت ؟
حجاب چون صدفی گرانبهاست كه مروارید شخصیت زن را در خود جای می دهد و نمی گذارد كه این گوهر گرانبها در بازار داغ و پر مخاطره انسان های بوالهوس به قیمت ارزان فروخته شود .
ارزش زن به حجاب اوست . وقار و ارزش زن همچون گنجی پر ارزش است كه نیاز به مراقبت و نگهداری دارد و هر كس كه این گنجینه را بیشتر دوست دارد ، از آن مراقبت بیشتری می كند . این گنجینه با نگهداری روز به روز گرانبها تر می شود ، ولی اگر در معرض دیده همگان قرار بگیرد ، تكراری می شود و خریداران خود را از دست می دهد .
زنانی كه برای حجاب ارزش قائل نیستند ، در حقیقت به همان دوره گردانی می ماند كه كالای وجود خود را به خریداران ارزان می فروشند و آیا هیچ زن عاقلی حاضر به این كار می شود ؟ حجاب زیبایی و زینت زن است .
از امیرالمومنین علی (ع) روایت شده است كه ما روزی خدمت رسول اكرم (ص) نشسته بودیم ایشان ، فرمودند:
به من خبر دهید بهترین زینت از برای زنان چیست ؟
هیچ كدام از اهل مجلس جواب ندادند و از هم متفرق شدند . من به نزد فاطمه (س) آمدم و سوال پیامبر (ص) را برتی او نقل كردم و در ضمن گفتم : هیچ كدام از ما جواب رسول الله را نمی دانستیم .
حضرت فاطمه (س) فرمود : من جواب این سوال را می دانم :
بهترین زینت از برای زنان آن است كه هیچ مردی آنان را نبیند و آنان هم هیچ مردی را نبینند .
من به نزد رسول خدا (ص) برگشتم و گفتم : یا رسول الله ! بهترین زینت زنان این است كه هیچ مردی آنان را نبیند و آنان هم هیچ مردی را نبینند .
حضرت با تعجب فرمودند :
شما كه فبلا اینجا بودید چیزی نگفتید ، این جواب را از كجا آوردی ؟
گفتم : این جواب از فاطمه (س) است .
پیامبر تعجب كردند و فرمودند : به راستی فاطمه پاره تن من است .
خداوند در قرآن مجید سوره مباركه احزاب آیه شریفه 59 می فرمایند :
روسری های خود را اطراف گردن خود بیفكنند ، این كار برای آنكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند ،بهتر است .
حجاب يا پوشیدگی زن در برابر بیگانگان
یکی از مسائل مهم در اسلام پوشیدگی زن در برابر بیگانگان است که با عنوان حجاب مطرح می شود.
در معنی واژه حجاب در دانشنامه جهان اسلام امده است :معنی مصدر آن پنهان کردن و منع از وارد شدن است و معنی اسمی آن پرده می باشد.
تاریخچه حجاب :
مسئله حجاب محدود به اسلام نمیشود .در ادیان گذشته مسیحی ،یهودی ، زرتشتی و ادیان هندو انواعی از حجاب تعریف شد ه است . در بسیاری موارد هر چه طبقه اجتماعی فرد بالاتر بوده حجاب بیشتری وجود داشته و پوشش به نوعی نشان دهنده منزلت اجتماعی فرد بوده است . در دین اسلام این مسئله کاملتر و ظریفتر مطرح شده است.
مسئله حجاب در قران
در چند سوره از قران کریم مسئله حجاب تصریح شده است که نشان از اهمیت موضوع دارد .در آیاتی از سوره نور ،احزاب و انفال به حجاب و عفت زنان اشاره شده است.لفظ حجاب در آیه ۵۴سوره احزاب اورده شده ."حجاب مخصوص که در قران کریم برای زنان است :یکی خمر(مفرد آن خمار= به کسر "خ" و فتح "م" به معنای روسری است ) در آیه ۳۱ سوره نور است و دیگرجلابیب(مفرد آن جلباب=لباس بلند زنانه)است که در آیه ۵۹سوره احزاب به ان اشاره شده است "(دانشنامه جهان اسلام)
در سوره احزاب آیه ۵۹ میخوانیم : ای پیامبر به زنان خود و دختران و زنان مومن بگو روسریها و مقنعه های خود را بپیچانند این جور به عفیفه بودن و شریف بودن شناخته می شوند ،تا کسی معترض ایشان نشود وایشان را ازار ندهد و خداوند امرزنده و مهربان است.
قرائتی در کتاب گناه شناسی آورده است :در قران با تعبیرات گوناگون از حیا سخن به میان امده است : حیا در زبان (انعام ۱۰۸)،حیا در طرز سخن گفتن (احزاب ۳۲)،حیا در راه رفتن (قصص۲۵)،حیا در شرکت در مجالس میهمانی (احزاب ۵۳)،حیا در نگاه کردن (نور۳۰ و ۳۱)،حیا در امور اقتصادی (بقره۲۷۳)،حیا در ورود به منازل (نور ۵۸و ۵۹)
فلسفه حجاب
در دوره های مختلف تاریخی در مورد فلسفه حجاب دلایل مختلفی ذکر شده که بر هریک اشکالاتی وارد است .شهید مطهری این دلایل غیر صحیح را به چند دسته تقسیم کرده است که دارای ریشه های اقتصادی ،اجتماعی،اخلاقی،فلسفی و روانی است. شهید مطهری در فلسفه حجاب از دید اسلام چند دلیل را مطرح میکند که به اختصار بیان میکنیم:
۱.آرامش روانی: به علت اثری که دیدن یک زن زیبارو در یک مرد میتواند داشته باشد به خصوص پسرهای نوجوان(حتی پیش از بلوغ) که دچار طوفان های شخصیتی و شهوانی میشوند و از آنجا که امکان ارضای این میل برایشان وجود ندارد ممکن است دچار صدمات روحی و یا خودارضایی شوند. در اینجا وجود حجاب باعث میشود که چنین طوفانهایی با تأخیر صورت گیرند و موکول به زمانی میشوند که پسرها به بلوغ فکری و جنسی رسیده اند.
۲_استحکام پیوند خانوادگی: وجود عارضۀ خیانت به همسر(رابطۀ شوهر با زنانی غیر از هسرش) ، در همه جای دنیا از عوامل از هم پاشیدگی خانواده است. جالب است که در این موارد فقط مرد محکوم میشود در حالی که در هر خیانتی زنی دیگر هم بوده که از این مرد متأهل دلبری کرده است. از آنجا که بخش عظیمی از میل جنسی مرد با چشمانش پاسخ داده میشود حکم حجاب برای زن در برابر مرد غریبه و حفظ چشم برای مرد در برابر زن غریبه خود یکی از بهترین عوامل ممانعت از اینگونه خیانتهاست.
۳-استواری اجتماع: اگر نوجوانان و جوانان ما دچار طوفانهای شهوانی شوند(چنانکه در بالا ذکر شد.) بیشتر وقت آزاد خود را به فکر کردن به این موضوع یا متلک پرانی به دخترها یا دوستیابی و خلاصه در یک کلام با جنس مخالف سپری میکنند. از آنجایی هم که تمکن مالی و فکری لازم برای ازدواج ؛ معمولا" در سنین پایین ایجاد نمیشود این فکر از مخیلۀ جوانان خارج ناشدنیست. حتی در ممالک غیر اسلامی که این روابط جنسی آزاد هستند هم میبینیم که نوجوانان و جوانان با هر بار رابطه فقط برای مدت کوتاهی قانع میشوند و دوباره خیلی زود به این موضوع باز میگردند . در یک کلام وقتشان را با این میل میگذرانند. خب شاید بگویید ایرادش چیست؟ ایرادش اینست که جوانان و نوجوانان آینده سازان ما هستند. اگر ما جوانان به فکر ساختن جامعه نباشیم پس چه کسی میخواهد جامعه را بسازد؟ اگر این مدت زمانی را که برخی پسرها به ...چرخ زدن(با عرض معذرت!) میگذارنند و به دخترها متلک میپرانند تا شاید برگردند و در جوابشان چیزی بگویند تا فقط صدایشان را بشنوند!!! زمانی را که برای دلربایی کردن از دوست دخترشان میگذرانند و مدتی را که به دیدن فیلمهای شهوانی(یادش به خیر یه زمانی فقط عکس بود!!) میگذرانند را صرف کسب علم و آموختن صنعت کنند میدانید چه پیشرفتی پیش میاید؟ ولی در صورتی میتوانند چنین کاری کنند که دچار طوفانهای شهوانی نباشند.
از سوی دیگر با وجود حجاب، زنان بهتر و در آرامش بیشتری میتوانند در جامعه حاضر شوند و در ساخت جامعه یاری کنند. زیرا دچار عشق و عاشقیهای بیدلیل مردها آنهم در محل کار نمیشوند.
باز هم گقتنیست اکثر از موارد تجاوز به عنف و مزاحمتهای خیابانی حاصل همان طوفان فوق الذکر است.
۴-ارزش واحترام زن: عجیب است که برخی میگویند حجاب توهین به زن است. حجاب حامل احترام به زن است. بی احترامی به زن اینستکه به برای جذب مشتری برای یک شرکت در بروشور تبلیغاتیش یک عکس آنچنانی از یک زن قرار میدهند. زن میشود وسیلۀ تبلیغ آنهم نه به اسم یک انسان به اسم یک موجود جذاب! این توهین به زن است که او را به جای یک انسان به عنوان یه موجود لطیف و ... بشناسند.
اینکه به جای اینکه به فکر و عقل و هنر زن فکر کنند به اعضا و جوارحش فکر کنند اهانت است و عجب دارم از زنانی که توهین را نادیده گرفته، حجاب را که حامل احترام است را توهین مینامند.
تذکر:دوستان عنایت داسته باشند که علت اصلی اینکه حجاب را بر زنان مسلمان واجب میدانیم دستور خداست. ما با اثبات توحید و نبوت و اثبات الهی و بی تحریف بودن قرآن خود را موظف میدانیم هر دستوری که در قرآن آمده باشد(البته با توجه به آیات ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه) را به مرحلۀ اجرا در آوریم زیرا دستور خداست.
دلایل فوق الذکر، صرفا" برای کسانیست که میخواهند فلسفۀ این فرمان را درک نمایند.
ویژگی ذاتی زن و مرد
زن به طور طبیعی گرایش دارد که خود را زیبا و آراسته جلوه دهد ،هرچند قصد اغوا کردن مرد را نداشته باشد."آنچه مرد را تهییج میکند سه چیز است :زیبایی ،زیور و حرکات اغوا کننده که در قران مجید از آنها به تبرج یاد شده است "(قران و مقام زن).که زنان معمولا از این موضوع غافلند و به چیزی جز زیبایی خود نمی اندیشند.گرایش به زیبا جلوه دادن از طرف زن از یک سو موجب دلپذیر شدن محیط خانواده می شود و از سوی دیگر در صورتیکه مهار نشود بسان سیلی بنیان کن تمامیت حیات معنوی انسان را دست خوش زوال و نابودی قرار میدهد و آنها را در چارچوب دنیای مادی رها میکند .
مسئله پوشش در دنیای امروز
در دنیای امروز غرب پوشش مانعی برای آزادی فردی و اجتماعی تلقی میشود و با این سیاست از زن سوء استفاده های مختلف میشود.حتی در جریان جنبش های فمینیسم در خارج از کشور یکی از مسائلی که به شدت مورد انتقاد قرارمیگیرد موضوع حجاب زنان در کشورهای اسلامی است .این موضوع گریبانگیر جامعه ما نیز شده است .میل به خودنمایی به گونه ی نامطلوب بروز کرده که فقط محدود به خانمها نمیشود .یکی از این معضلات تقلید از انواع گروههای متالیست بدون اطلاع از دلایل ایجاد ان (که عموما اعتراض به جامعه زمان خود بوده است)است. این امر نشان از عدم اگاهی جوان از شخصیت خویش و کمبود معنویات در زندگی است .
حجاب قرآني و نقش آن در نهاد خانواده
چکيده:
پوشش و حجاب پرتوئي از آفرينش الهي است که فلسفه وجودي آن حفظ مقام و ساحت مادي و معنوي زن و مرد و زمينه ساز رشد و کمال آن ها تا مراتب عالي انسانيت است. يکي از قوانين رباني در شرايع الهي مسأله حجاب و پوشش بوده است و خالق بشر که بر تماي اسرار و رموز آفرينش، عالم خبير است، زيبايي، امنيت، رشد و تعالي انسان ها به خصوص زن را در پوشش و عفاف و حجاب دانسته است، آيات نوراني قرآن کريم اين حکم الهي را به نحو مطلوب تبيين و سيره ي قرآني معصومين (عليهم السلام) به ويژه سيره معصومه کبري فاطمه زهرا (س) آن را به بهترين شکل به منصه ظهور و اجراء در صحنه زندگي رسانده اند. در اين مقاله، پوشش به عنوان يک خواسته فطري و عقلاني انسان مورد توجه قرار گرفته و بر همين اساس اين حکم امضائي اسلام در شرايع و اديان آسماني قبل از اسلام نيز مورد جستجو و بيان، واقع گرديده و آن گاه معناي لغوي و اصطلاحي حجاب در قرآن کريم مشخص و آثار و برکات حجاب از جمله رشد و حفظ عفاف و حيا مورد توجه و نقش آن در پايداري نهاد مقدس خانواده بيان گرديده است و در پايان آثار زيانبار بي حجابي و بد حجابي ارائه شده است. از آن جا که اين موضوع قرآني نقش بارز و آشکاري در نهاد خانواده (از حيث آباداني و رشد يا تخريب آن) دارد سعي شده همه اين موضوعات با رويکرد به جايگاه نهاد خانواده از منظر قرآن ارائه گردد.
کليد واژگان:
حجاب و پوشش، حيا جايگاه خداوند در قرآن و روايات
مقدمه:
وضع و جعل احکام دين از طرف شارع مقدس حضرت حق تبارک و تعالي منطبق با فطرت، عقل و حکمت بوده و هر کدام از آن ها از هدفمندي خاصي براي رشد و تعالي انسان برخوردار بوده اند حجاب و پوشش قرآني يک حکم از مجموعه احکام واجب الاجراء الهي است که از اهداف، آثار، برکات و نقش آفريني هاي خاصي برخوردار است و اگر حقيقت اين حکم براي انسان ها روشن و آشکار گردد بعيد است که فطرت هاي سالم و خداخواه تسليم آن نشوند و آن را اطاعت ننمايند. قرآن کريم دين را فطري مي داند يعني دين بنيان کننده ي طبيعي ترين قوانين وجود بشري است و به عبارت ديگر دستورات اسلامي منطبق بر مسير شکوفائي فطرت بشري است و با کمي دقت بر اين دستورات و احکام فطري، اهداف، آثار و نتايج عقلاني و حکميانه آن ها نيز آشکار مي گردد. بر همين اساس حجاب و پوشش اسلامي که يکي از اوامر انسان ساز الهي و يکي از احکام حيات بخش اسلام در زندگي طيبه است و منطبق بر فطرت بشر و مبتني بر نيازها و شرايط رواني او و زمينه ساز پويائي و کمال انساني خواهد بود و اصولاً عمل به قوانين اسلام يک عمل اعتباري و قراردادي نيست بلکه عمل به قوانين اسلام يعني پاسخ گوئي به نياز فطرت است.
جنس زن از ديدگاه اسلامي داراي شخصيت شايسته و موقعيتي الهي است که مي تواند مدارج کمال را طي کرده و به مراتب عالي انسانيت راه يابد. دامن زن مدرسه انسان کمال جو است و جايگاه الهي و والاي اين گوهر آفرينش اقتضاء دارد که در قلعه مستحکم حجاب و پوشش قرار گيرد تا ارزش هاي او مصون و محفوظ بمانند.
طرح يک سؤال
اگر ميل به پوشيدگي و حجاب ريشه در فطرت آدمي دارد پس چرا ميليون ها انسان در سراسر جهان نيم برهنه و بي حجاب هستند؟
پاسخ به اين سؤال جواب هاي متنوع و متعددي را مي طلبد که به ترتيب به طرح آن هاي مي پردازيم:
*ج1) ميله به پوشيدگي ريشه در فطرت انسان دارد و تمايل به پوشش و حجاب کامل بازگشتي به فطرت اصيل انساني است. قرآن کريم انسان را صاحب فطرتي مي داند که نيازهاي او و پاسخ گوئي به آن ها را براساس آن (فطرت) و در امر به پوشش و حجاب به عنوان يک امر و نياز فطري و وجودي انسان آن را سبب ساز برمي شمرد.
سلامت جسمي، روحي و رواني و فکري و زمينه ساز پويائي و کمال انساني قلمداد مي کند کساني که اين فطرت الهي را در ساختار وجودي خود ناديده گرفته و به آن پشت پا زده و به انکار آن پرداخته اند به سمت برهنگي و نيمه عرياني روي آورده و انحراف آنان ربطي به واقعيت وجدان طبيعي و ساختمان فطري ايمان و اخلاق بشر ندارد.
*2) غفلت از نيازهاي فطري و يا تغيير دادن نحوه پاسخگوئي به آن نيازها ناشي از ناآگاهي و دوري از آموزش ها و هدايت هاي الهي است که موجب گرديده ناخواسته در مسيري بر خلاف فطرت الهي خود گام بردارند.
*3) دين زدائي و تبليغات عليه دين و ارزش هاي ديني که منطبق با فطرت است از يک سو و تمايلات نفساني و شيطاني انسان و گرايش او به هوس راني و تنوع طلبي بي حد و حصر و تلقين هاي رنگارنگ در قالب آموزش هاي اجتماعي از سوي ديگر موجب دوري انسان از فطرت و سقوط در برهنگي و عرياني و بي حجابي عصر حاضر شده است.
حجاب و پوشش حکم امضائي اسلام:
لباس پوشيدن و پوشش اندام، شأني از شئون انساني و پديده اي است که تقريباً به اندازه طول تاريخ بشر سابقه و به قدر پهنه ي جغرافياي امروزين زمين گسترش داشته و دارد و اين موضوع رابطه مستقيمي با سلامت خانواده و تحکيم و استمرار او دارد. و اما پرداختن به اين موضوع مستلزم نگرشي به تاريخ مستند حجاب و پوشش در اديان الهي است. با بررسي متون ديني اعم از تورات، انجيل و قرآن کريم و بررسي قوانين مدني در جوامع قبل از اسلام مانند هند، يونان و ايران که تابع اديان الهي و متون مقدس بوده اند در خواهيم يافت که حجاب و پوشش زنان و مردان يک فضيلت اخلاقي و انساني در تمدن هاي بشري به حساب مي آمده و مردم خود را مُقيد به آن مي دانسته و انحراف از آن به نوعي بداخلاقي و مقابله با ارزشهاي تثبيت شده تمدن هاي بشري بوده که مؤاخذه و مجازات به همراه داشته است. قرآن کريم حجاب و پوشش را در خصوص اولين رسول الهي و خانواده او مطرح مي سازد و حضرت آدم (ع) و همسر گرانقدر او (حضرت حوا) را داراي حجاب و پوشش مناسب دانسته که با امکانات زمانه مظاهر شرم و حيا و عفت را به خوبي پوشش داده و خود را با آن پوشش و حجاب محفوظ داشته اند. همچنين قرآن کريم در آيه 31 نور تاريخ حجاب را در جزيرة العرب قبل از تشريع حکم حجاب را مطرح ساخته که زنان عرب با استفاده از روسري بلند خود را مي پوشانده اند.
(و قل للمومنات ... و ليضربن بخمر هن علي جيوبهن) (نور – 31) از اين که زنان مومن به قرار دادن روسري هاي خود بر گريبان ها (سينه ها) امر شده اند معلوم مي شود اين نحوه پوشش متعارف بوده است (خُمُر) جمع خمار به معناي مقنعه است که پوششي براي سر زنان و دو طرف آن در جلوي سينه رها بوده است (مجمع البيان، ج 7 و 8، ص 217) همچنين آيه 59 سوره احزاب اشاره بر اين موضوع دارد زنان در جاهليت و صدر اسلام براي پوشاندن بدن خود از روپوش هاي بلند استفاده مي نمودند.
اسلام عزيز با قوانين و احکام وحياني اش به جنس زن احترام بخشيد و او را به مقام واقعي اش رساند و براي حفاظت و حراست از او و ارزش هاي او حکم حجاب را امضاء و آن را به کمال رساند. زن مسلمان آن گاه که پيکر خويش را در حصار امين حجاب قرار مي دهد ارزشمندي و جايگاه رفيع خود را مي يابد و احساس مي کند.
حجاب در قرآن کريم:
حجاب در لغت به معناي پرده، پوشش و حايل بين دو شيء است. زن محجوب، زني است که با پوششي مناسب خود را به طور پوشانده باشد، مقصود از حجاب در اين جا پوشاندن در طبق موازين شرع در برابر نامحرم است. ما در بررسي قرآني حجاب ابتداء فلسفه حجاب، اهميت حجاب و آثار حجاب و نقش آن در نهاد خانواده و احکام حجاب خواهيم پرداخت:
فلسفه حجاب:
در سوره احزاب آيه ي 59 آمده است:(يا ايها النبي قل لاَزواجک و بناتک و نساء المومنينَ يدنين عليهن من جلابيبهن ذلک ادني ان يعرفن فلا يُوذَين)
اي پيامبر به زنان و دختران بگو که فلسفه حجاب و پوشش کامل، امنيت، مصونيت و سلامت شما از آزار و اذيت ديگران است و موجب پاکي و عفت شما مي شود و اي پيامبر تو موظف به آموزش و تعليم کيفيت و کميّت حجاب و پوشش هستي و بايستي فرمان خدا را به آنان ابلاغ نمائي. آيات 6 سوره نور، 53 و 55 و 59 سوره احزاب بر اين مفاهيم دلالت دارند.
اهميت حجاب:
قرآن کريم پوشش زن را نشانه عفت و پاکدامني او دانسته و برآن تأکيد دارد.
(و القواعد من النساء الّاَتي لايرجون نکاحاً فليس عليهن جناح ان يضعن ثيابهن غير متبرّجات بزينه ...) (سوره نور – 60)
همچنين قرآن رعايت حجاب از سوي زنان و دختران را نشانه پرهيزگار و تقوا پيشگي آن ها مي داند
(لا جناح عليهن في آبائهن و لا ابنائهن و لا ... و اتقين الله ان الله کان علي کل شيء شهيدا) (احزاب – 55)
در آيه 60 سوره نور حجاب و پوشش حتي براي زنان سالخورده و بي رغبت به زناشوئي مايه ي خير و صلاح شمرده شده است.
(والقواعد من النساء الاتي لا يرجون نکاحاً ... و ان يستعفِفن خير لهن) (سوره نور – 60)
آثار حجاب:
قرآن کريم در مجموعه آياتش پنج اثر را از آثار بارز و ظاهر رعايت حجاب از سوي زنان و دختران مي داند.
رعايت عفت و حجاب، مايه ي بهره مندي زنان از آمرزش الهي مي گردد.
(يا ايها النبي قل لازواجک بناتک و نساء المومنين يدنين عليهن من جلا بيبهن ... و کان الله غفوراً رحيماً) (سوره احزاب – 59)
رعايت حجاب و پوشش براي زنان و دختران حتي زنان سالمند در جهت خير و صلاح و سلامت آن هاست.
(و القواعد من النساء الاتي لا يرجون نکاحاً ... و ان يَستعفِفن خير لهن) (سوره نور – 60)
رعايت حجاب و پوشش مناسب، راهي براي شناخته شدن زنان آزاده و با شخصيت است.
(يا ايها النبي قل لازواجک بناتک و نساء المومنين ... ذلک ادني ان يعرفن) (احزاب – 59)
رعايت حجاب و پوشش مناسب زنان و دختران، مايه ي حفظ طهارت و پاکي مردان و زنان است.
(و اذا سألتموهن متاعا فسئلوهُن من وراء حجاب ذلکم اطهر لقلوبکم و قلوبهن) (احزاب – 53)
رعايت حجاب و پوشش زنان مايه ي مصونيت آنان از تعرض هوسرانان و سلامت يابي آن ها مي شود.
(يا ايها النبي قل لازواجک بناتک و نساء المومنين يدنين عليهن ... ادني ان يعرفن فلايوذين) (احزاب – 59)
صاحب مجمع البيان در ذيل آيه نوشته است احتمالاً مقصود از (يعرفن) شناخته شدن به عفاف و پاکي است که در نتيجه، اهل هوس مزاحم آنان نشوند و مقصود از جلابيت روسري و مقنعه بوده که سر و صورت خود را با آن مي پوشاندند.
احکام حجاب:
صفحه قبل 1 صفحه بعد